Biografie Patronaatsknöppele

De veer Patronaatsknöppele ljèrde zich kènne via de Aelser Revu, wo zie eeder afzônderlik verschillende rolle sjpeelde. Rondj 1990, sjpeelde 3 (Jos, Pierre en Peter) van de 4 Patronaatsknöppele in dezelfde scène in de Revu, en dat klikde zwa good, dat ze besjlaote auch de jaore daonao, same scènes te gaon sjrieve en sjpeele in de Aelser revu. Ein jaor of tjwè later kaom auch nummer 4 (Jan) debiej, en ein echte vriendeklup waor gebaore.

Nao ein galazitting van Carnavalsvereiniging De Sajelaire, ging de klup van 4 nao ‘t hoes van de sjûs oetgeroope Prins Frank (Snellings) de Jètste, om nog ein pilske te pakke. (Pierre es oud-prins wis dat de prins dat hjèl erg op pries sjtèlt es hae midde-in-de-nach en totaal-los thoes kump) Ongerwaeg woort sjpontaan ein leedje gemaak mit de teks; veer riete dae Frank eine biej. En toen ze biej ‘t hoes van Frank aankaome zônge waal 30 luuj mit hun mit. Hiedoor waor ‘t idee gebaore ein vastelaovesleedje te make, ze hauwe ein aantal luuj die ein teks kooste sjrieve en ze hauwe auch eine hjèle gooje zènger (Jan) in hun midde. Ein teks hauwe ze, mèh ze moste nog eemes höbbe dae de meziek veur hun koos make, en dae vônge ze in de persoon van Jürgen Daemen.

Ein tekst hauwe ze, eine componist mit ein melodie hauwe ze auch, eine zènger hauwe ze en auch ein achtergrôndjkwar. ‘T einigste wat ze nog neet hauwe waor eine naam. Jos woort al jaore door ziene chef op zien werk Patronaatsknöppel of zaotbökkem geneumd es hae weer ins ein sjtômmigheid hauw oetgehaold. En omdat de veer jônges zich door sjtômmigheid gevônje hauwe, woort besjlaote de naam Patronaatsknöppele te gebruuke. Dus veur eederein dae zich aafvreug wat de naam Patronaatsknöppel betaekend, hiej ‘t èndwoord, Patronaatsknöppel is sjtômmerik.

Patro woordlogo

Es veer de Aelser Diksjenaer "De Platte Aelsenaer" (gesjreeve door Jo Cobben en oetgave door Stichting Streekmuseum Schippersbeurs) drop naolaeze sjtei biej ‘t woord patronaat; ‘n geboew wo ‘t vereinigingslaeve ein ôngerdaak haet veur ‘t hauwe van vergaderinge, of biejeinkômste van andere aard.

‘T woord knöppel kump in ‘t gans woordebook neet veur, omdat in Aelse volgens de diksjenaer dat woord es klöppel weurt oetgesjpraoke. Biej de volgende oetgaaf van de diksjenaer zal ‘t woord Patronaatsknöppel waal drin sjtaon, en biej de besjrieving kènne ze dan zètte; veer jônges oet Aelse mit ‘t vastelaoveshart op de gooi plaats, die väöl kwatsj, meziek, sjpas en plezeer gemaak höbbe.

Mèh noe effe trûk: tekst, meziek eine naam ein kostuum, alles waor kompleet, en de premiere vông plaats op de èlefde van de èlefde 1995. ‘T succes waor giganties. Zwa grwaot, dat zelfs ein fenklup woort opgerich, door Leonie, Marjon, Jeanne en Rie, die vanaaf dat moment de knöppele euveral volgde en hôlpe biej alle werkzaamheden die zich veurdeege. Auch woort René Snellings bereid gevônje om de knöppele mit raod en daad biej te sjtaon, want ôm zake te reigele waore de knöppele zelf väöl te sjtôm. René is tot op de daag van vandaag nog altied de graote sjteun en toeverlaot.

Euveral in Aelse woorte zie gevraog veur ein optrèje. Die optrèjes doerde waal altied mèr effekes, want ze hauwe mèr éin leedje. Dus woort’r ein tradisie van gemaak ôm eeder jaor ein nuuj leedje te sjrieve.

Mèh auch dit waor veur de Knöppele neet genôg, en in 1999 volgde de jètste CD mit 9 eige nummers, van meziek veurzeen door Jürgen. De CD mit de titel “Lache is gezondj” die in ein oplage van 500 sjtöks mit geljènd geld wòrt gemaak, waor nao 3 waeke volledig oetverkoch. De fenklup waor inmiddels oetgegreujd tot 100 leeje en de optrèjes boete Aelse woorte auch ûmmer suuksesvoller, en de knöppele wilde wier de provincie in.

Via Nico Theunisz (jewaal de broor van Frans Theunisz) kaome de Knöppele biej studio Pebble Music in Mestreech terrech, wo ze de jètste kjèr ein bitje argwanend woorte aangekeke ( wat môtte die boere oet Aelse noe hei in Mestreech in de studio). Mèh toch, veur de jètste kjèr sjtônge de Knöppele in ein proffesioneele studio, mit echte muzikante en eine echte arrangeur. Dit resulteerde in de CD "Laot d'n tap mèr laupe" mit 10 nuuj nummers, allemaol gesjeeve door de Knöppele, en op meziek gezat door Jürgen Daemen.

Op aandringen van arrangeur Freddy Mays woorte ein twjètal nummers ingezônde nao ‘t Limburgs Vastelaovesleedjes Konkoer (LVK). Op eine zôndigmiddig in Januari 2002 zaote de knöppele mit aanhang vol sjpanning in ‘t appartement van Jan aan de radio gekloestert. Weurt ein van hun leedjes gekaoze in de hauf finale van ‘t Limburgs Vastelaovesleedjes Konkoer? D’r zouwe 60 hauf finaliste bekènd gemaak waere, mèh nao 2 oer aan de radio waore de Knöppele nog ummer neet genumd. De lètste 10 leedjes woorte aangekondigd mèh biej leedje nummer 58 waore ze nog ummer neet genumd. Sjûs toen Pierre zag “ ich vraog mich aaf watste môs doon om hiej biej te kènne zeen” woort es 59ste leedje “Auwt” van de Patronaatsknöppele oet Aelse gedrèjd. Aelse haet veur de jètste kjèr ein leedje in de hauf finale!

Nao ein paar waeke in sjpanning woort noe, biej Jos in de kamer, geloesterd nao de bekèndmaking van de finaliste van ‘t Limburgs Vastelaovesleedjes Konkoer 2002. En jewaal, es derde leedje klink weer “Auwt” oet de boxe, en tegeliekertied sjprunk ein kameraploog van L1 veur de vinster, mit in hun midde Sjra Puts dae de totaal vebouwereerde Patronaatsknöppele live veur L1 radio en tillevisie ein intervieuw aafnump. De Knöppele doon veur de jètste kjèr mit en kômme direk in de finale, ongeluifelik.

Op 24 Januari 2002 is ‘t zwawiet, de finale in de veilinghalle van Grubbevorst. Aelse mit drie vol bösse mit supporters debiej. De Knöppele opvallend röstig, “veer höbbe niks te verleeze, dat veer hiej maoge sjtaon is al geweldig”. Mèh es ze de buun opgaon en ze zeen dae massa luuj (4000!!) veur zich môtte ze toch waal effe sjlikke. ‘T optrèje geit hartsjtikke good, en nao ein zenuwsjlopende puntetèlling, kômme de Knöppele op ein gedeilde 11e plaats terrech. Omdat die 11e plaats, same mit plaats 1,2 en 3 rech geuf op ein plaats in de zoepkoel op vastelaoveszaoterdig, is ‘t nog effe sjpannend. Mèh nao tèlling van ‘t aantal ingesjtuurde formuliere, geit dat helaas neet door.

In 2003 kôme de Patronaatsknöppele, taege alle verwachtige in, helaas neet door de veurrunjes heen. De teleursjtèlling is bès grwat, ômdat eederein de nuuj single en veural 't nummer Hoebair 'ne regelrechte klapper vunk. D'r waere giganties väöl sjtöks verkoch, de plaat sjteit waekelank in versjillende Limburgse hitperades en de optraejes sjtruime bènne!

Intervjoew De Patronaatsknöppele

Interview Ruud's Magazine | november 2004

De titel van hun nieuwe CD luidt ‘Alles kump weer good’ en dat zal ongetwijfeld gebeuren, want het nieuwe schijfje van de vier Elslose vrienden is hartstikke leuk geworden. Leuke muziek, leuke teksten en goed opgenomen bij Pebble Music.

Op de laatste woensdag van september 2004 toog ik naar Elsloo om de vier heren te spreken. Op dat moment waren ze druk bezig hun ‘koempel’ Jan te helpen met zijn nieuwe herenmodezaak ‘Wats|on’ herenmode, die twee dagen later, op 1 oktober, officieel open zou gaan. Een gesprek met Pierre, Peter, Jos en leadzanger en (herenmodespecialist) Jan. De CD-presentatie heeft overigens al plaatsgevonden: op 8 oktober in Banholt en op 9 oktober in Bunde en Elsloo. Het was ‘volle bak’, mede dankzij de Mestreechter Kompenei, DéJà Vu en de Binneste Boete band van Posterholt.

Jullie brengen pakweg 1x per jaar een nieuwe CD uit. Dat is behoorlijk veel. Waarom?

Pierre: “Wij maken met name CD’s om daarmee ons repertoire te kunnen uitbreiden en meer variatie te bieden. Zouden we dat niet doen, dan zouden we jaar in, jaar uit vrijwel dezelfde nummers op het podium moeten brengen, en dat willen we niet. Naarmate er meer CD’s gemaakt zijn kunnen we natuurlijk putten uit het verleden, en zo lang als we het ons kunnen permitteren om een nieuwe CD te maken, zullen we dat zeker doen. Het gaat ons er namelijk niet om, om geld over te houden aan onze optredens. We besteden die inkomsten graag aan de groep, om het nog leuker en beter te maken. Formeel gezien is onze groep overigens een stichting”.

Peter: “Onze groep bestaat sowieso bij de gratie van het feit of we het zelf nog leuk vinden. Tot nu toe vinden we het nog steeds te gek om optredens te verzorgen. We treden alleen op als we compleet zijn. Als er eentje wegvalt, dan kunnen we niet optreden. Dan missen we iets, is het net alsof we als het ware naakt zijn”.

Jos: “Dat komt omdat Pierre en ik min of meer een eenheid vormen, met het bekende ‘vraag en antwoordspel’, Jan de leadzanger is en Peter de komiek, die met zijn mimiek overal tussendoor fietst”.

De nieuwe CD telt 12 nieuwe nummers, 3 reeds bestaande nummers en een bonustrack (Videoclip van Hoebair) die op de PC gedraaid kan worden. Welke eisen stellen jullie aan een CD, aan jullie zelf?

Jos: “Allereerst willen we beslist alleen nieuwe muziek opnemen, dus geen covers. We weten dat we met covers iets sneller zouden kunnen scoren, maar dan ontwikkel je niet echt een eigen sound en dat doen we nu wel. Op die manier krijgen de Patronaatsknöppele toch een bepaalde eigen sound. Daar beleven we zelf meer ‘sjpas’ aan. Covers zien we toch een beetje als ‘gestolen goed’, een beetje ‘tweedehands’.

De teksten schrijven we zelf. Jan heeft er enkele geschreven, zoals het titelnummer ‘Alles kump weer good’ en ‘de tent’ (samen met Pierre Dimitros). De andere nummers heb ik voor mijn rekening genomen. Jan heeft een iets andere schrijfstijl dan ik. Bij Jan hebben de teksten sneller een melancholisch karakter, alhoewel het altijd humoristisch blijft. Jan schrijft teksten die ‘uit het hart’ gegrepen zijn. Ikzelf beschrijf meestal een bepaalde situatie of een bepaald typetje. Geen bestaande personen, maar fantasiepersonen. Onze teksten zijn nooit politiek getint of bedoeld om iemand of een bepaalde groepering te schofferen. Je kunt best stellen dat onze teksten gebaseerd zijn op drie uitgangspunten: humoristisch zijn, zelfspot en de complete tekst moet min of meer een kort verhaaltje zijn.

Het titelnummer ‘Alles kump weer good’ relativeert een beetje de tegenslagen in ons leven. Als je fiets gestolen wordt, dan ga je daarna te voet verder. Zo simpel is het soms! Ik heb trouwens ooit de muziek van een liedje zelf verzonnen. Toen ik echter de coupletten had voorgezongen bleek dat ik drie keer een andere melodielijn had…….En een ander keertje, tijdens vakantie had ik een ontzettend goed melodietje in mijn hoofd. Zo goed dat ik besloot om het in te zingen op mijn eigen voicemail. Toen ik thuiskwam bleek echter dat de voicemail die berichten maar drie dagen vasthield, verdomme…… Ik weet zeker dat het een gouden hit was geworden. Het was iets met: “Zij gelooft in mij….”. Zoiets……..”

Hoe lang zijn jullie nu eigenlijk bezig als Patronaatsknöppele?

Pierre: “Pakweg 3 jaar. We kennen elkaar echter al veel langer”.

Jos: “Te lang…..”

Pierre: “We zijn namelijk jarenlang verbonden geweest aan de revue van Elsloo. Een schitterende tijd. In die drie jaar dat we nu bezig zijn hebben we optredens verzorgd van Eijsden tot Venlo. We zijn zelfs al uitgenodigd om mee te werken aan een CD/DVD, samen met diverse Nederlandstalige artiesten. Dat project luistert naar de naam ‘Nederlandse artiestenparade’. We zijn hiermee in contact gekomen dankzij Johnny Blenco, die veel muziek voor ons schrijft. Wij leveren de teksten en vervolgens maakt Johnny Blenco, of Lei de Bruin uit Kerkrade, er een melodie bij. Dat is dus steeds een verrassing. We geven wel aan of we denken aan een walsje, een Tiroler of bijvoorbeeld een Mexicaans getint nummer. En als het ons niet bevalt, dan zeggen we dat ook en wordt het veranderd. Dat moet kunnen”.

Peter: “De nummers op de CD variëren van losse polka tot Mazurka en van Oberkrainer tot sjunkelair”.

Over het aantal optredens hebben jullie niet te klagen?

Peter: “Geen enkel probleem. Voor het carnavalsseizoen 2004/2005 zitten we al helemaal vol. Omdat het seizoen zo kort is merk je dat er ook al avonden op doordeweekse dagen georganiseerd worden, of heel vroeg in november”.

Pierre: “Omdat er voldoende aanvragen zijn kunnen we wel wat selectiever zijn. Herenzittingen doen we bijvoorbeeld niet. In de praktijk is gebleken dat die zittingen, voor ons, te rumoerig zijn. Er is dan onvoldoende aandacht voor onze sketches, zeg maar de verhaaltjes tussen de muziek door, en dat geeft ons een ontevreden gevoel. Dat werkt niet. Op braderieën zul je ons ook niet zien. De mensen lopen dan voorbij, begrijpelijk, maar in ons geval werkt dat niet. Je moet er even bijblijven”.

Jan: “Anders brandt alles aan!”

Jullie optredens zijn een mix van korte sketches en liedjes. Hoe moet ik dat precies zien?

Pierre: “Het begint al met onze opkomst. Die moet de aandacht trekken. Die vormt als het ware de aanloop tot het eigenlijke optreden. Het gaat er namelijk niet alleen om dat we met z’n vieren een aantal liedjes brengen. Nee, het gaat om het totale plaatje. Voordat we een liedje inzetten wordt er eerst een mopje of een komisch verhaaltje verteld, of gekke vragen aan het publiek gesteld. Jos kan bijvoorbeeld, als ie wil, best een kwartiertje over zijn oma vertellen, waarna vervolgens een echt omaliedje wordt gezongen. Die sketches, die verhaaltjes zijn bij elk optreden iets anders, afhankelijk van de sfeer op dat moment, de reacties van het publiek enzovoorts. Het spel van de ‘tegenpolen’ proberen we daarbij zo goed mogelijk naar voren te brengen. Peter is daarbij, met zijn mimiek, het meest opvallend. Veel mensen geloven dat ie echt niet helemaal goed is! In totaliteit duren de optredens een half uur tot drie kwartier”.

Jullie hebben een komische outfit. Rode pakken en van die zwarte alpinopetjes. Hoe komen jullie aan die rode pakken?

Jan: “Die hebben we gezien in Roermond, in het merkendorp. We zagen één zo’n pak hangen. Rood. Hartstikke fout natuurlijk, en toen dachten we: dit is het! Gelukkig hadden ze nog onze maten. Als we tegen zo’n leuke outfit aanlopen, dan nemen we ‘m mee. En als iemand van ons iets ziet op het Waterlooplein in Amsterdam, nou, dan maken we er gewoon een leuk dagje uit van. Dan hebben we met ons vieren de dag van ons leven”.

Jos: “Eigenlijk hebben we niet veel outfit nodig. Geen glamour en glitter. Onze hoofden zijn het belangrijkste, de expressie. Een alpinopet en een gekke bril, dat is al voldoende”.

Jos, jij bent ook te (zien) op de provinciale zender TV Limburg. Wat doe je daar precies?

Jos: “TV Limburg heeft iedere dag een weerbericht en op zaterdag verzorg ik dat, af en toe bijgestaan door de andere Knöppele. Het item is getiteld ‘Dit waor ’t waer, tot de volgende kjaer’. In deze uitzending vertel ik op ludieke wijze een weerspreuk in het Limburgs. Bijvoorbeeld: “Raegent ’t stjront in plaats van raege, dan is dat veur de boere eine zaege”. Er wordt dan ook een weerkaartje getoond. De info die daarop staat klopt, maar datgene wat ik vertel, daar klopt helemaal niets van”.

Jan: “Daar snap ik nou niks van…. Je vertelt iets en er klopt niks van”.

Jos: “Tja, ik heb geen verstand van het weer! Maar het is wel leuk! TV Limburg heeft overigens plannen om een DVD te maken waarin ons weerliedje in verwerkt zal worden”.

Hoe reageert het thuisfront op jullie drukke activiteiten met de Patronaatsknöppele?

Jan: “Ik heb totaal geen klachten….”

Jos: “Ja doe sjlumme… doe bès auch nog allein!”

Pierre: “Ja Jos, dan had je maar beter moeten uitkijken. Nee, we hebben dat toch wel goed geregeld. Vanaf de 11/11 tot aan halfvasten treden we wel op op zondagen, maar daarna niet meer. Dan zijn we dus, ongeacht de aanvraag, altijd vrij op zondag. Alleen voor tv-optredens willen we daarvan afwijken. En als een van ons vieren op een bepaalde avond of dag vrij wil hebben, dan kan dat ook. Dan boeken we gewoon niks op dat moment. Geen probleem, want nogmaals, het is onze hobby. Alles mag, maar niks moet”.

Op de CD staat een ‘duet’ met de meidengroep DéJà Vu. Dat is toch heel iets anders dan jullie….

Jan: “Wij zien d’r toch ook goed uit, of niet soms?”

Pierre: “Vanwege die grote verschillen leek het ons juist zo leuk om samen een liedje op te nemen. Dat was niet moeilijk, want we zitten allebei bij Pebble Music. Jos heeft dat nummer in een kwartiertje geschreven. Het gaat over de taalverschillen tussen Maastricht en Elsloo, hartstikke leuk. DéJà Vu vond het ook een leuk idee. We hebben tijdens de opnames nog geprobeerd om te wisselen van pakje, maar dat lukte niet”.

Jan: “Die meisjes zijn namelijk flink bijgekomen!”

Hebben jullie in het afgelopen seizoen nog meer gekke dingen meegemaakt?

Jos: “Samen met onze geluidsman rijden we meestal met één auto naar een optreden. Toen we bij een bepaalde zaal waren aangekomen, bleven we nog even samen in de auto zitten om wat zaken door te nemen. We hadden toen onze alpinopetjes al op. Een meisje van de catering, dat toevallig even buiten was, zag ons en dacht dat wij criminelen waren die een soort overval wilden plegen. We zagen er namelijk, volgens haar, een beetje raar uit. Zij stond net op het punt om de politie te bellen toen we naar binnen liepen!”

Jan: “Vrouwluuj……….

Pierre: “We zijn door de N.U.L (Narren Universiteit Limburg) gepromoveerd tot Doctorandus van de N.U.L. Pierre Cnoops verzorgde in Fort St. Pieter in Maastricht de uitreiking van deze bijzondere titel. Daar zijn we best trots op”.

Doen jullie dit jaar mee aan het Limburgs Vastelaovesleedjes Konkoer?

Peter: “Wellicht wel. We weten het nog niet helemaal zeker. We doen het uitsluitend als we een goed nummer hebben. Vorig jaar hebben we ook mee gedaan, met het nummer “Ich höb mich versjlaope”. Daarmee hebben we de halve finale bereikt, maar helaas niet meer. Daarom gaan we ons dus nu niet meer focussen op het LVK. Als we ‘toevallig’ een liedje hebben dat ons geschikt lijkt, dan doen we mee, anders niet. De filosofie daarachter is dat je niet zozeer een goed liedje kunt maken, maar dat een goed liedje als het ware ‘uit zichzelf’ geboren moet worden”.

Jan: “…. uit zichzelf? Ik ben óók geboren, maar volgens mij is dat niet vanzelf gebeurd….”

Pierre: “Jan, rustig. Straks zullen we je alles uitleggen. Alles kump weer good!”